Kring
De kring is een essentieel onderdeel van de werking binnen onze Freinetschool. Het is het moment waarop de kinderen van de klas letterlijk samen in een kring gaan zitten en een gesprek voeren met elkaar. Het is het moment waarop we, aan het begin van de dag, ontdekken wat er leeft binnen de groep. Tijdens deze kring komen zo ook alle vakgebieden aan bod.
Taal komt zeer duidelijk aan bod. Dit doordat er gewerkt wordt aan spreken en luisteren. Bij groot en klein zit de kring vol kansen om taal te exploreren. Zo is er ook ruimte voor de volgende taalonderdelen: taalverwerving in de kleuterschool, letterherkening bij de oudste kleuters en het eerste leerjaar, het gebruik van spreekwoorden, voorlezen van vrije teksten, teksten bespreken, boeken voorstellen, actualiteit analyseren, presentaties van reeds gemaakt werk…
Wanneer de leerlingen de dag starten met het bespreken van de kalender wordt er meteen gewerkt aan wiskunde. De leerkracht zal verder ook elke kans aangrijpen om over wiskunde te praten tijdens de kring. Dit gaat van ordenen en tellen van voorwerpen bij de kleuters, naar onderzoeken van getallen in de lagere school.
Kinderen vertellen heel graag over hun ervaringen tijdens de kring. Hieruit vloeien dan onderzoekjes voort die we vaak kunnen plaatsen onder de noemer wereldoriëntatie. Wereldoriëntatie wordt dus door middel van ervaringsgericht leren aangeboden aan de leerlingen. Wanneer onderzoekjes afgerond zijn worden deze voorgesteld aan de klasgroep. Op deze manier leren de leerlingen coöperatief van elkaar.
Tijdens elke kring is er ruimte voor de kinderen om pluimen, voorstellen en klachten te bespreken. Dit behoort tot het onderdeel klassenraad. Op die manier werken we tijdens de kring aan sociale vaardigheden. Verder neemt de leerkracht ook de tijd om afspraken te maken met de leerlingen over het verdere verloop van de dag of week.
Om deze geweldige bron aan informatie niet te verspelen worden er door de leerkracht (kleuters en eerste graad) en de leerlingen (tweede en derde graad) notities bijgehouden in het kringboek. Dit boek geeft een prachtig overzicht van wat er allemaal aan bod kwam tijdens de kring. Het geeft een kijk op het leerproces dat de klasgroep doormaakt.
Omdat de kringen zo belangrijk zijn, dringen we er bij de ouders op aan om zeker niet te laat te komen op school. De kring is immers de basis voor vele andere activiteiten van de dag.
Om de dag af te sluiten gaan we vaak ook even in de kring zitten om de dag te evalueren. Werk dat reeds klaar is kan voorgesteld worden. Kinderen die hulp nodig hebben bij hun onderzoek hebben de kans om vragen te stellen. Er kunnen nu ook afspraken gemaakt worden voor de volgende dag.
Onderzoekjes
Uit de kring ontstaan talrijke onderzoekjes. Deze worden meestal geformuleerd als onderzoeksvraag. De kinderen krijgen door de leerkracht een waaier aan bronnen aangeboden om op zoek te gaan naar informatie. Zo kunnen de kinderen een experiment uitvoeren, een interview afnemen, een expert raadplegen, op uitstap gaan, opzoekwerk verrichten…
Wanneer alle informatie verzameld is, gaan de kinderen aan de slag om een neerslag te maken van wat ze ontdekt hebben. Dit kan een verslagje zijn, een fotoverhaal, een toneel, een lied, een blogbericht…
Hierna moeten de kinderen hun werk voorstellen aan de klasgroep. Deze presentatie gebeurt tijdens de kring. De leerlingen van de derde graad doen dit vaak met een digitale presentatie ter ondersteuning. Doordat de onderzoekjes op deze manier gedeeld worden met de groep, verwerft iedereen dezelfde doelen. Dit wordt ook door de leerkracht geëvalueerd door middel van een toets, klasquiz, webquest…
Klasprojecten
Bij de jongere kinderen worden meestal klasprojecten gedaan. Een klasproject is een groot onderzoek waarbij meerdere onderzoeksvragen opgelost kunnen worden. De klas kiest tijdens de kring democratisch of unaniem voor een bepaald onderwerp dat leeft in de groep. De leerkracht gaat dan samen met de leerlingen op zoek naar gevarieerde en uitdagende opdrachten om tot informatie te komen. Hierbij probeert de leerkracht zoveel mogelijk domeinen aan bod te laten komen. Ook hier maakt de klasgroep, net zoals bij de onderzoekjes, gebruik van tal van informatiebronnen.
Het project wordt onderverdeeld in kleine onderzoeksvragen die door kleine groepjes kinderen woorden opgelost. Op deze manier hebben alle kinderen een gevoel van verantwoordelijkheid en dragen ze allemaal een stukje bij tot het project.
Het verdere verloop van het project is gelijkaardig aan dat van de onderzoekjes. Ook bij een klasproject wordt er een neerslag gemaakt. Wanneer het project afgerond is, volgt er een projectvoorstelling voor de klasgroep en ouders. En ook hier zorgt de leerkracht voor een evaluatiemoment.
Hoekenwerk
Hoekenwerk is een vast onderdeel van de werking in onze kleuterklassen. De leerkracht voorziet een gamma aan hoeken waaruit de kleuters zelf een keuze mogen maken. Hierbij zijn een aantal vaste hoeken aanwezig zoals de poppenhoek, het winkeltje… Verder zijn een aantal hoeken afgestemd op het klasproject waaraan de klasgroep werkt. De leerkrachten stellen de hoeken zo op dat de kleuters zelfstandig aan de slag kunnen. Het bevordert hierdoor de zelfstandigheid en zelfredzaamheid van onze kleuters.
Om ook aan de verantwoordelijkheid van onze kleuters te werken, krijgen ze wekelijks kleine opdrachtjes die ze binnen de week afgewerkt moeten hebben. Dit zijn hoeken binnen het hoekenwerk waar ze die week zeker een keer voor gekozen moeten hebben. Dit wordt geïntroduceerd als ‘moetje van de week’.
Werkplan/werktijd
Op maandagochtend krijgen de leerlingen van de tweede en derde graad een werkplan. Hierop staat een ‘weekrooster’ en ‘taken om te plannen’. Het weekrooster is een overzicht van de week met daarop reeds de instructiemomenten (taal, rekenen, Frans) en vaste lessen (LO, levensbeschouwing…) aangegeven. De overige ruimte is werktijd.
Verder staan op het werkplan ook een aantal taken die de leerlingen tijdens die week afgewerkt moeten hebben, ‘taken om te plannen’. Deze taken zijn vooral inoefening voor taal, rekenen, Frans… De taken zijn zodanig opgesteld dat de leerlingen hier zelfstandig mee aan de slag kunnen. Verder behoren ook vrije tekst en onderzoek hiertoe. Deze taken dienen door de leerlingen ingepland te worden op hun weekrooster. Hiervoor zijn de werktijden voorzien. Dit gebeurt in de tweede graad nog zeer geleid met de leerkracht.
Binnen de voorziene werktijd dienen de kinderen hun taken klaar te hebben. Zo oefenen we de zelfstandigheid, zelfredzaamheid en verantwoordelijkheid van onze leerlingen. We werken zo aan de nodige werkattitudes.
Instructiemomenten
Leerstof dient ook aan de hand van instructiemomenten aangeboden te worden aan de leerlingen. Blijkt dat een kind de leerstof niet goed heeft opgenomen, dan wordt de les herhaald voor deze groep leerlingen. De leerkracht bekijkt ook steeds welke kinderen geholpen kunnen worden met een pré-instructie. Dit is voorafgaand aan de les een korte instructie over het lesonderwerp. Indien er een pré-instructie nodig is, wordt de zorgjuf ingeschakeld om de klasgroep op te vangen.
Lezen in groepjes
Tijdens het lezen in groepjes wordt er tweemaal per week een half uurtje intensief gelezen in kleine groepjes. De leerlingen van het tweede tot en met het zesde leerjaar worden ingedeeld per leesniveau en lezen volgens een methode die het best aansluit bij het leesniveau dat ze tot dan toe bereikt hebben (hommellezen, duolezen, lezen in groepjes, stillezen). Bij niveaulezen staat leesplezier voorop.
Ateliers
Om de twee weken organiseren we ateliers. Het is een moment waarbij leerkrachten en ouders de kans hebben om een muzische activiteit aan te bieden aan de leerlingen. Enkele voorbeelden hiervan zijn stop motion filmpjes maken, koken, vogelhuisjes maken, druktechnieken aanleren… De kinderen worden verdeeld in groepjes waarin alle leeftijden voorkomen, van de peuterklas tot het zesde leerjaar. Met dat groepje doorlopen ze doorheen het schooljaar de verschillende ateliers. Het is het klasdoorbrekend moment bij uitstek.
Maandelijks komen de vertegenwoordigers van iedere klas samen onder leiding van juf Katleen.
Zij bespreken :
- Afspraken op de speelplaats
- Straffen en beloningen
- Voorstellen die de ganse school aangaan bv. spelletjes op de speelplaats, plaatsen voetbaldoelen, heraanleg speelplaats…
- Opmerkingen, pluimen en voorstellen van de kinderen
Forum
Tijdens een forum verzamelen we met de hele school en de ouders in onze turnzaal. Telkens is een klas verantwoordelijk om het forum te leiden. Zo stellen ze voor aan de andere kinderen wat ze de afgelopen maand hebben gedaan in de klas. Dit kan gaan over projecten en onderzoekjes die lopen in de klas, liedjes die zijn aangeleerd… Verder worden ook de jarigen van de maand gevierd en is er tijd om afspraken op te frissen.
Ouderparticipatie
GO! Klim-Op is een open school. De deuren staan altijd open voor ouders om projecten of onderzoekjes mee te ondersteunen, mee te werken op allerlei vlakken, binnen te springen om zorgen mee te delen. We vragen niet liever dan een actieve betrokkenheid bij het klas- en schoolgebeuren. Toch zijn er aan ouderparticipatie ook grenzen. Het is en blijft de leerkracht die verantwoordelijk is voor het reilen en zeilen in de klas. En het is het team dat verantwoordelijk is voor het pedagogisch en didactisch functioneren van de school.
Binnen het klasgebeuren gebeurt het vaak dat we een beroep doen op ouders om hun specifieke kennis mee te delen. Bijvoorbeeld wanneer een beroep/hobby van een ouder/familielid past binnen het project of onderzoek. Ook binnen atelierwerking springen ouders vaak met hun eigen creativiteit bij. Tevens bij uitstappen of GWP is ouderondersteuning altijd meer dan welkom.
Daarnaast is er driemaal per jaar een individuele bespreking tussen ouders en leerkracht, het oudercontact. Hierbij gaat het gesprek specifiek over de evolutie van het eigen kind en wordt er feedback gegeven over de kindgesprekken. Een aanwezigheid van één van de ouders, zowel op de klasvergadering als op het oudercontact is verplicht.
Op schoolniveau is er een verplichting van minstens één keer per jaar een aantal uur vrijwillig mee te werken aan een van onze drie grote activiteiten (Kick-Off, herfstactiviteit en schoolfeest).
Daarnaast kunnen ouders zich aansluiten bij een werkgroep zonder dat dit een verplichting is.
De ouders ontvangen maandelijks een activiteitenkalender met informatie over het schoolgebeuren. Wekelijks verschijnen er ook berichtjes op de klasblogs op Smartschool. Het is ten zeerste aan te raden deze informatie door te nemen. Zo zorg je ervoor dat je maximaal betrokken blijft met de schoolloopbaan van je kind.
Kamp
Vanaf het eerste leerjaar gaan onze kinderen op GWP: ons kamp. Dit is een meerdaagse uitstap van de leerlingen. Wij zien dat als een ideaal moment om kinderen enerzijds meer zelfstandigheid en verantwoordelijkheid aan te leren en anderzijds om hen in een andere context te kunnen observeren (en evalueren).
Afhankelijk van diverse factoren kan het zijn dat deze reizen in het begin, middenin of op het einde van het schooljaar vallen.
Kortom…
Het is de samenvoeging van dit alles dat van GO! KLIM-OP een unieke school maakt die met haar eigen accenten zichzelf met recht en rede een Freinetschool noemt.
Naast de nodige kennisverwerving om de eindtermen te halen richten wij ons op het afleveren van zelfstandige, mondige, creatieve, democratische en sociaalvaardige kinderen. Met deze bagage hopen wij al onze kinderen, welke ook hun capaciteiten zijn, klaar te hebben gestoomd voor hun volgende stappen in de wereld.